تعیین ارقام مناسب صنوبر در سیستم بهره برداری کوتاه مدت در چمستان (مازندران)

به منظور تعیین بهترین ارقام مناسب صنوبر درصنایع سلولزی که بیشترین تولید چوب را در واحد سطح دارا می‌باشند طرح تحقیقاتی بهره برداری کوتاه مدت صنوبر، در سه دوره بهره برداری دو ساله، سه ساله و چهار ساله به صورت جداگانه در چمستان به مرحله اجرا گذاشته شد و ارقام صنوبر با توجه به قدرت تولید جست (از محل یقه و ریشه)، رویش و مقدار تولید بیوماس چوبی در واحد سطح مورد مقایسه قرار گرفتند. در این طرح که با کاشت مستقیم قلمه انجام شد، پس از طی یک دوره رویش (در زمستان سال بعد)، کلیه جست‌های حاصل از محل یقه کف برگردیدند تا تنظیم و یکنواختی و تسریع در رشد و قدرت جست زنی نهالها صورت گیرد. در پایان هریک از دوره‌های بهره برداری، کلیه جست‌ها قطع و برداشت شدند و بیوماس چوبی یک بار، بلافاصله پس از قطع (به صورت تر) و بار دیگر پس از 6 ماه به صورت خشک شده توزین گردید. در این طرح 15 کلن صنوبر ازگونه‌های دلتوئیدس، اورامریکن و نیگرا مورد آزمایش قرارگرفتند. پس از اندازه گیری و آماربرداری سالیانه، متغیرهایی همچون درصد زنده مانی نهال، تعداد کل جست تولید شده به ازاء هر پایه، تعداد جست‌های بلندتر از دو متر، میانگین قطر و ارتفاع جست‌های بلندتر از دو متر، قطر و ارتفاع بلندترین جست‌ها و مقاومت یا حساسیت کلن‌ها در برابرآفت‌ها و بیماریها تعیین گردیدند. در پایان اجرای طرح، مقایسه کلن‌ها از نظر رویش و زنده مانی و تولید ماده خشک چوبی در واحد سطح به عمل آمد. تجزیه و تحلیل نتایج براساس قالب آماری طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. براین اساس در دوره بهره برداری دوساله، کلن Populus deltoides 69/55 با تولید 05/20 تن ماده خشک چوبی در سال و در هکتار بیشترین تولید را داشته و پس از آن کلن‌های    Populus euramericana triplo با تولید 52/17 تن در هکتار و کلن P.d. 73/51   با تولید 19/17 تن در هکتار قرار گرفته اند. در دورة بهره برداری سه ساله، صنوبر دلتوئیدسP.d.  77/51   با تولید70/16 تن در هکتار و در سال بالاترین تولید را داشته است و پس ازآن کلن‌های P.e.  triplo  وP.d.   69/55   به ترتیب با تولید 75/15 تن و 73/14 تن در هکتار قرار گرفته اند. در دورة بهره برداری چهار ساله، صنوبر دلتوئیدسP.d.  69/55   با تولید 19 تن ماده خشک چوبی درهکتار و در سال حداکثر تولید را داشته و پس از آن، کلن‌های  P.d.  77/51و  P.e.  triplo به ترتیب با تولید 77/17 تن و 96/16 تن درهکتار قرار دارند. میان کلن‌ها در هر سه دوره از نظر تولید مادة خشک چوبی اختلاف معنی دار وجود دارد.